Page 84 - Sürdürülebilir Enerji
P. 84
TRANSİT
BORU HATLARI
Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı (ITP)
Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı, 27 Ağustos 1973 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti
Hükümetleri arasında imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması çerçevesinde Irak’ın Kerkük ve diğer
üretim sahalarında üretilen ham petrolün Ceyhan Deniz Terminali’ne ulaştırılması amacıyla inşa edilmiştir.
40” çapında, 986 km. uzunluğundaki ilk hat 1976 yılında işletmeye alınmış ve ilk tanker yüklemesi 25 Mayıs
1977 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Birinci boru hattına paralel olan ve inşaat çalışmaları 1985 yılında başlayan ikinci boru hattı 1987 yılında
tamamlanmıştır. 46” lik bu boru hattı ile yıllık taşıma kapasitesi 70,9 milyon tona yükseltilmiştir.
19 Eylül 2010 tarihinde Türkiye ile Irak arasında Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması’nın
ve ilgili protokollerinin yenilenmesine ve 15 yıl boyunca uzatılmasına yönelik değişiklik anlaşması
imzalanmıştır.
Boru hattının Türkiye kısmının sahibi ve aynı zamanda boru hattının Türkiye kısmının işletimi yapan kurum
Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ)’tır.
Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı (BTC)
Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı ile başta Azeri petrolü olmak üzere, Hazar Bölgesi’nde
üretilecek petrolün emniyetli, ekonomik ve çevresel açıdan uygun bir boru hattı sistemi aracılığıyla
Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Ceyhan’a taşınması ve buradan da tankerlerle dünya pazarlarına
ulaştırılması amaçlanmaktadır.
Bu kapsamda, 18 Kasım 1999 tarihinde Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye arasında Hükümetlerarası
Anlaşma imzalanmıştır. Hükümetlerarası Anlaşma’nın eki olan Ev Sahibi Hükümet Anlaşması ise 19 Ekim
2000 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti ile Ana İhraç Boru Hattı İştirakçileri arasında imzalanmıştır.
BTC boru hattının 1076 km’lik Türkiye bölümü BOTAŞ tarafından yapılmış olup boru hattının Türkiye
kısmının işletimi BOTAŞ International Anonim Şirketi (BİAŞ) tarafından yapılmaktadır.
Bakü ve Tiflis üzerinden ülkemize ulaşan ve 4 Haziran 2006 tarihinde işletmeye alınan BTC Ham Petrol
Boru Hattı ile Azeri petrolünün yanı sıra üretime bağlı olarak Türkmen ve Kazak petrolleri de taşınmaktadır.
84 SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR