Page 58 - Surdurulebilir_Markalar_web
P. 58
Gümrük
Türk Gümrük İdaresi’nin, Anadolu Beyliklerinden Osmanlı İmparatorluğuna,
İmparatorluktan Türkiye Cumhuriyeti Devletine kadar gelişerek devam eden uzun
bir gelişim öyküsü olduğu bilinmektedir. Cumhuriyet döneminin gümrüklere ilişkin
ilk uygulaması ise 1929 yılında yürürlüğe giren 1499 sayılı “Gümrük Tarifesi Kanunu”
olmuştur.
30 Aralık 1929 tarihinde, 1909 sayılı Kanunla gümrükler müstakil bir yapı olarak
teşkilatlandırılarak Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti kurulmuş, kaçakçılıkla mücadele
görev ve yetkisi de bu Vekâlet bünyesine verilmiştir. Ayrıca, 1931 yılında, kaçakçılıkla
mücadele amaçlı yarı askeri Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı oluşturulmuştur.
29 Mart 1932 tarihli ve 1989 sayılı Kanunla, Maliye Vekâletine bağlı olan Tekel İdare
ve İşletmeleri de Gümrük ve İnhisarlar Vekâletine bağlanarak teşkilatın kuruluşu
tamamlanmıştır.
1931 yılında kurulan yarı askeri nitelikteki Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı
1956’da kaldırılmış ve sivilleşerek Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ismini almıştır. 13
Aralık 1983 tarihli ve 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle, Gümrük ve Tekel
Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca görülen hizmetler, Maliye ve Gümrük Bakanlığı
ismiyle teşkil edilen Bakanlık nezdinde birleştirilmiştir. Gümrük teşkilatının bu yapısı
1993 yılına kadar sürmüştür.
2 Temmuz 1993 tarihli ve 485 sayılı "Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" ile gümrük kanadı, Maliye Bakanlığından
ayrılarak, Gümrük Müsteşarlığı adı altında Başbakanlığa bağlı ayrı bir Müsteşarlık
olarak yapılandırılmıştır.
Ülkemiz ile AB arasında Gümrük Birliği tesis edilmesi nedeniyle Topluluk Gümrük
Kodunda yer alan hükümlerin, Ortaklık Konseyi Kararı gereğince Gümrük Kanununa
yansıtılması amacıyla 4458 sayılı “Gümrük Kanunu” 1999 yılında yayımlanmış ve 2007
yılında yayımlanan 5607 sayılı “Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu” ile de bütün gümrük
suçlarına ilişkin yeni düzenlemeler yapılmıştır. Aynı dönemde; 05 Nisan 2007 tarihli
ve 5622 sayılı “Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Gümrük
Müsteşarlığına Bağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile TASİŞ Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Gümrük
Müsteşarlığına bağlanmıştır.
2011 yılına kadar, Gümrük Müsteşarlığı olarak 18 yıl faaliyetlerine devam eden
kurum, 08 Haziran 2011 tarihli ve 27958 sayılı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında
yayımlanan “Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname” ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığının iç ticaret ile ilgili dört Genel
Müdürlüğünün birleştirilmesi suretiyle gümrük teşkilatı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
olarak yeniden bakanlık düzeyinde yapılandırılmıştır.
2011 yılından günümüze değin faaliyetlerini Ekonomi Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı olarak sürdüren iki kurum birleştirilerek; 10 Temmuz 2018 tarihli ve 30474
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Ticaret
Bakanlığı kurulmuş olup 10 Ocak 2019 tarihli ve 30651 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
27 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile teşkilat yapısı yeniden şekillendirilmiştir.
58 SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM & SÜRDÜRÜLEBİLİR MARKALAR