Page 42 - Turkiye'de_Ulastirma
P. 42
Finansal kiralama
sektöründe rekabet
koşulları sağlandı
EMSAL UYGULAMALAR
DİKKATE ALINMALI
Finansal kiralama konusu taşıtların “söz-
leşmeli ticari taşıt” olarak tanımlanması tek-
nik açıdan da kabul edilebilir değildir. Sözleş-
meli taşıt ilişkisinde, yetki belgesi sahibinin
Bülent TAŞAR bu araca malik olma iradesi bulunmamakta-
Başkan dır. Yalnız kiralama amacıyla yapılmış bir iş-
Finansal Kiralama Derneği lem vardır. AB Hukuku'nda da kabul edildiği
üzere finansal kiralama sözleşmesi bir mal
tedarik sözleşmesi olup hiçbir şekilde hizmet
sözleşmesi olarak nitelendirilemez. AB di-
rektiflerinden hareketle Kamu İhale Kanunu
ve Kamu Finansman Kanunu'nda değişiklik-
ler yapılarak finansal kiralama işlemleri satın
alma olarak, yatırım harcaması olarak kabul
edilmiştir. Bu emsal uygulamalar da dikkate
“Yasal düzenlemeler ile yaban- alınmalı ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde
gerekli değişiklik yapılarak finansal kiralama
cı sermayeli olan ve olmayan fi- ile edinilen mallar özmal olarak kabul edil-
nansal kiralama şirketleri arasın- melidir.
da rekabet koşullarını bozan yapı Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde ge-
değiştirilmiş ve finansal kiralama rekli değişiklik yapılarak finansal kirala-
şirketleri arasında tam rekabet ko- ma ile edinilen mallar özmal olarak ka-
şullarının oluşması sağlanmıştır.” bul edilmelidir.
Finansal kiralama şirketi yabancı serma-
Uzun yıllardır yürürlükte olan, finansal kiralama yeli olsa bile kiracının hissedarlarının ve yö-
ile edinilmiş araçların özmal olarak kabul edilme- netiminin çoğunluğu Türk vatandaşı olması
si uygulamasına 11.6.2009 tarihli Resmi Gazete’de durumunda finansal kiralamaya konu gemi
yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği ile son Türk Bayrağı çekme hakkına sahip oluyor,
verilmiştir. 2009 yılında Yönetmelik’te yapılan de- uçak ise Türk Sivil Hava Aracı olarak kabul
ğişiklik sonucu finansal kiralama ile alınan taşıtlar edilip Uçak Siciline kayıt ediliyor.
“sözleşmeli ticari taşıt” olarak değerlendirilecektir.
Bu değerlendirme sonucu K yetki belgesi kapsa- 6361 sayılı Kanunun “Faaliyet İzni” başlık-
mında finansal kiralama işlemi yapılamaz hale gel- lı 7’nci maddesinin 4’ncü fıkrasında yapılan
miştir. C yetki belgesi kapsamında ise sınırlı şekilde düzenleme ile finansal kiralama şirketlerine
yapılabilmektedir. Kredi kullandıran kuruluşlar olan Deniz Hukuku'ndan kaynaklanabilecek ve
bankalar ve finansman şirketleri ile finansal kirala- yönetilmesi zor riskleri kontrol etme şansı
ma şirketleri arasındaki rekabet ortamını bozan bu tanınmış oluyor.
uygulamanın sonuçları istatistiklerimize yansımış-
tır. Kara nakil vasıtalarının toplam finansal kiralama Ulaştırma sektörü ile ilgili olarak önem-
işlem hacmi içindeki payı 2007 yılında yüzde 11 li ve olumlu gelişmelerin yanında maalesef
iken bu oran 2009 yılında yüzde 6, Haziran 2013’de olumsuz ve rekabet ortamını bozan bir uy-
ise yüzde 2’ye düşmüştür. gulamaya halen devam edilmektedir.
42