Page 57 - Sürdürülebilir Enerji

Enerjide yenilenebilirin payı arttı 2023’ün ilk 10 aylık verilerine göre ise 2022 yılının
2013-2023 yılları arasında Türkiye’de elektrik aynı dönemine göre yüzde 29’luk bir azalma söz
üretiminin yüzde 36 artmasına rağmen konusu. Diğer yandan yılın ilk 10 ayında enerji
yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payı kaynaklı dış ticaret açığı, toplam dış ticaret
yüzde 29’dan yüzde 42’ye çıktı. Türkiye bu başarıyı, açığına oranla yüzde 74’ten yüzde 47’ye geriledi.
yenilenebilir enerji maliyetlerinin yüksek olduğu
bir dönemde YEKDEM I kapsamındaki dolar bazlı Sınırda karbon için tedbir gerekli
alım garantisi ile sağladı. Aynı dönemde verilen Toplantıda ayrıca, Türkiye’nin net sıfır hedefi
yerli katkı teşviki ile de Türkiye’de rüzgar ve güneş doğrultusunda enerji üretiminin yanı sıra
ekipman imalatı yerli olarak yapılmaya başlandı. tüketiminin de karbonsuzlaşması gerektiğinin
Küresel olarak bu dönemde karasal rüzgar altı çizildi. Özellikle enerji yoğun son kullanım
enerjisinde seviyelendirilmiş elektrik maliyetinin sektörlerinde fosil yakıtlardan yenilenebilir
yüzde 69, güneşte ise yüzde 89 düşmesiyle rüzgar enerjiye geçilmesi gerektiği belirtilerek
ve güneş enerjisi en ucuz enerji kaynakları haline temel stratejinin öncelikle enerji verimliliği
geldi. ve elektrifikasyon yolu ile enerji tüketiminin
azaltılması, ardından ilave elektrik talebinin
Türkiye’nin kurulu gücünün artmasına rağmen yenilenebilir enerji santrallerinden karşılanması
artış oranı önceki yıllara göre düşük kaldı. 2012- olması gerektiği vurgulandı. Bunlara ek olarak
2022 yılları arasındaki dönemde, yıllık kurulu güç ulaştırmada elektrikli araçlar, binalara ısı
net artışının ortalaması 4,6 GW olmuştu. Talep pompaları, elektrifikasyonu mümkün olmayan
artışının üzerinde olmakla birlikte bu artışın alanlarda ise yeşil hidrojen gibi uygulamalara
en önemli nedenlerinden biri, bu dönemde geçilmesi önerildi. Avrupa Yeşil Mutabakatı
yenilenebilir enerji santrallerine verilen kapsamında 2026’da uygulanmaya başlanacak
teşviklerdi. 2023 yılında ise yaklaşık 2,5 GW’lık Sınırda Karbon Mekanizması’nın dönüşümü
yeni kurulu güç artışı oldu yani yeni kapasite tetikleyen ana etken olduğu ifade edilirken,
artışında bir gerileme söz konusu. geçiş döneminde tedbir alınmaması halinde
ilave emisyon maliyetlerinin ortaya çıkacağı
Kurulu güç artışının neredeyse tamamı hatırlatıldı.
yenilenebilir kaynaklarından sağlandı. 2022
sonunda yayınlanan Ulusal Enerji Planı’na göre 2024’te hedefler aksiyona dönüşmeli
2035 yılında kurulu gücün 190 GW’ye yükselmesi, Toplantıda, hedeflerin kısa-orta-uzun vadeli
bunun içinde rüzgarın 30 GW, güneşin ise 53 GW aksiyon planlarına dönüştürülmesi hem elektrik
payı olması hedefleniyor. Bunu başarmak için sektöründe hem de son kullanım sektörlerinde
yıllık olarak 1,4 GW rüzgar ve 3,3 GW güneş enerjisi destekleyici politikaların belirlenerek
kurulumu yapmamız gerekli. Yani 12 yıl içinde uygulamaya konulmasının, gerekli piyasa ve
rüzgar kapasitesinin 3, güneş kapasitesinin 5 mevzuat düzenlemelerinin yapılmasının önemli
katına çıkarılması gerekiyor. Türkiye’de elektrik olduğu vurgulandı. Dünya zor bir dönemden
üretiminde yenilenebilir enerjinin payı son 10 geçerken ABD seçimleri, İsrail-Filistin savaşı,
senede kayda değer ölçüde arttı. Buna rağmen Rusya-Ukrayna savaşı gibi küresel olarak enerji
nihai enerji üretiminde elektriğin payı sadece sektörünü etkileyebilecek gelişmelerin Türkiye’yi
yüzde 20. Nihai enerji arzında yenilenebilirin de etkileyeceği anlatıldı.
payının artması için enerji yoğun son kullanım
sektörlerinin de bu kaynağa yönelmesi gerekiyor. Bu süreç içinde Türkiye’nin yenilenebilir enerji
yatırımlarını artırması, enerji verimliliği alanında
2023’te doğal gaz ve kömür fiyatları normale çalışmalara hız vermesi, elektrifikasyon ile nihai
dönmeye başladı ve Türkiye’de de hem doğal enerji tüketiminde elektriğin payını yüzde 56’ya
gaz hem de elektrik fiyatlarında 2022 yılına göre çıkarması gerektiği kaydedildi. Yeşil finansman
düşüş gözlendi. Rusya-Ukrayna savaşıyla artan ve yeni teknolojiler de 2024’ün gündeminde yer
enerji fiyatlarından dolayı Türkiye’nin enerji alacak konular arasında.
ithalatı 2022’de 97 milyar dolara çıktı.

www.time-medya.com 57