Page 35 - Turk Savunma ve Havacilik Sanayi

Savunma Sanayii ve Havacılık Sektörü Genel Görünümü
22
Savunma Sanayii ve Havacılık Sektörüne Genel Bakış
Savunma Sanayii ve Havacılık Sektörü Genel Görünümü
Büyüme Aşaması Zaman Savunma Sanayii ve Havacılık Sektörüne Genel Bakış 23 Sektörün Geçmişi ve Gelişimi (2/2)
Sektörün Geçmişi ve Gelişimi (1/2)
Çizelgesi
1923 ve • Türk savunma sanayii kökleri Osmanlı İmparatorluğu'na kadar uzanmaktadır. Osmanlı döneminde • 2006'dan itibaren ihracat • Muharip İnsansız Savaş Uçağı BAYRAKTAR
öncesi top ve savaş gemileri gibi temel savaş araçları yerli kaynaklarla üretilmiştir. 2006 - desteklenmeye başlanmıştır. KIZILELMA ilk uçuşunu yaptı.
• Tophane-i Hümayun Osmanlı silah sanayisinin temelini oluşturmuştur. 2021 • 2006 sonrasında yerli ana 2022
yükleniciler savunma sistemlerinin • ATAK Helikopteri ve AKINCI TİHA ilk kez ihraç
• 1921’de Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğü kurulmuştur. tedarikinde kullanılmıştır. edildi.

1923-1950 • 1924'te Ankara'da hafif silah ve top tamir atölyeleri ile fişek fabrikaları ve Gölcük Tersanesi Yavuz • 2010'lu yıllarda kritik teknolojilerin • İnsansız Deniz Aracı projelerine hız verildi.
zırhlısının bakımı için kurulmuştur.
yerli kaynaklardan karşılanması
• 1925'te Şakir Zümre tarafından Türkiye'nin ilk özel sektör savunma sanayii fabrikası kurulmuştur. amaçlanmış ve özgün tasarım • KAPLAN MT tankının Endonezya’ya teslimi ile
• 1926'da TamTAŞ ile Türk havacılık sanayii faaliyetleri başlamıştır. programlarına ağırlık verilmiştir.
• Yenilenebilir Enerji Kanununda • 2010'lu yıllarda MİLGEM Korveti, Türkiye, ilk tank ihracatını yaptı.
• 1940'ta Nuri Demirağ uçak fabrikası NUD-36 eğitim uçağı ve 1944'te NUD-38 altı kişilik yolcu uçağı
Değişiklik ALTAY Tankı, ATAK Taarruz
üretilmiştir.
• Lisanssız Elektrik Üretiminin Helikopteri, ANKA ve • Hisar 0+ sisteminin ilk radyo frekans arayıcı
• 1941'de Türk havacılık sanayiinde önemli bir girişimi olarak kabul edilen uçak fabrikası Ankara’da Türk
Başlaması BAYRAKTAR İnsansız Hava başlıklı test füzesi ateşlendi
Hava Kurumu tarafından kurulmuştur. Araçları gibi projeler savunma
• 1944'te üretime başlayan fabrikada, eğitim uçakları, nakliye uçakları ve planörler üretilmiştir. sanayii bağımlılığını azaltmıştır. • TAYFUN füzesinin ilk atışı gerçekleşti.
• 1945'te Ankara'da ilk uçak motoru fabrikası kurulmuştur. • Türkiye yedi şirket ile en büyük • Hava Trafik Radar sistemi TSK’ya teslim edildi.
Savaş sonrası dönemde ABD, Truman Doktrini ve Marshall Planı kapsamında Türkiye’ye sağladığı
• • Yeni Elektrik Piyasası Kanunu 100 savunma sanayii şirketi
yardımlar ile orduyu silahlarla donatarak savunma gücünü artırmak hedeflenmiştir.
• Dağıtım Bölgelerinin arasında yer almıştır. • Modernizasyonu yapılacak ilk F-16’lar teslim
• Özelleştirilmesi Sürecinin • 10. Kalkınma Planı, savunma sanayii 2023 edilecek.
1952 yılında Türkiye NATO’ya üye olmuştur.
Tamamlanması
• • İlk YEKA İhale İlanı rekabetçi hale getirilmesi, yerli tasarım
Askeri fabrikaların verimliliği azalması sebebi ile MKE Genel Müdürlüğü'ne dahil edilmiştir.
1950-1974 • • Linyit Santralleri için Elektrik ve üretim odaklı stratejiler geliştirilmesi, • ANADOLU gemisine konuşlandırılacak
1954'te MSB bünyesinde Ar-Ge Daire Başkanlığı kurulmuş, savunma sanayii geliştirilmesi teşvik
Alımı Garantisi Ar-Ge ve yerlilik oranlarının artırılması BAYRAKTAR TB3 SİHA ilk uçuşunu yapacak.
edilmiştir.
gibi hedeflere vurgu yapmıştır
• İkinci ve Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planlarında mili savunma harcamalarına daha çok • 2017-2021 Stratejik Planı ile SSM,
odaklanılmıştır. Türkiye'yi savunma ve güvenlik • KILIÇSAT Küp Uydu uzaya fırlatılacak.
1974 Kıbrıs bunalımı sırasında savunma teçhizatının ulusal çıkarlar doğrultusunda kullanılması
• • İlk RES ve GES YEKA İhalelerinin teknolojilerinde uluslararası bir oyuncu • HÜRJET ilk uçuşunu yapacak.
haline getirmeyi amaçlamıştır
gerekliliği ortaya çıkmıştır. Fakat ABD ve diğer müttefik ülkelerin engelleri ile dış bağımlılık artmıştır.
Tamamlanması • 2018'de Savunma Sanayii Müsteşarlığı, • İMECE Yer Gözlem Uydusu uzaya fırlatılacak.
1974-1985 • Federal Almanya'dan alınan lisanslarla MKE'de G-3 ve MG-3 tüfekleri üretilmiştir. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii
• Kıbrıs Barış Harekatı sonrası ambargo nedeniyle Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri Güçlendirme Başkanlığı olarak yeniden yapılandırılmış • PİRİ REİS hizmete alınacak.
Vakıfları kurulmuştur. ve görev, yetki ve sorumlulukları
• Bu vakıflar, ASELSAN, HAVELSAN, ASPİLSAN gibi devlet sermayesine dayalı yatırımlar düzenlenmiştir. • ALTAY tankının üretimi tamamlanacak.
yürütmüştür. • 2020 yılında FNSS, Umman’a tekerlekli • SİPER hizmete girecek.
• 1974-1983 arasında HEMA Dişli, Asil Çelik, Barış Elektrik, İşbir Elektrik, ASMAŞ, Yüksek Teknoloji zırhlı araç ihraç etmiştir.
gibi şirketler kurulmuştur. • AKINCI TİHA ve AKSUNGUR • KARAOK Füzeleri envantere girecek.
• 1983'te Savunma Donatım İşletmeleri Genel Müdürlüğü kurulmuştur. 2021 SİHA’nın ilk teslimatları
• 1984'te TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş., Aksa Makina Sanayi A.Ş. ve ETA Elektronik Tasarım gerçekleştirildi.
Sanayi A.Ş. faaliyete geçmiştir. • BAYRAKTAR TB3 SİHA projesi • T-129 ATAK Helikopteri ilk uçuşunu 2024’te
• 1985 ‘te Türkiye'nin kendi savunma teçhizatını üretme amacını benimseyen Savunma Sanayii başlatıldı. 2024 ve gerçekleştirecek.
Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (SAGEB) kurulmuştur ve daha sonra ismi Savunma • Mühimmat Bırakan İHA BOYGA’nın Sonrası
Sanayii Müsteşarlığı (SSM) olarak yeniden yapılandırılmıştır.Temel politika, yerli sanayi altyapısından testlerine başlandı. • ROKETSAN, T-929 ATAK II için 20 km
yararlanmayı, ileri teknolojiyi teşvik etmeyi, yabancı teknoloji ve sermaye iş birliği sağlamayı, Ar-Ge menzilli füzenin geliştirmesini tamamlayacak.
1985-2006 • Mini YEKA GES-3 yarışması ilanının • DASAL’ın FALCON İHA ürünü
faaliyetlerini teşvik etmeyi içermektedir.
uzaktan sınır koruması sunabilen
1997’de Birleşik Arap Emirlikleri’ne 133 adet ZMA ihracatı gerçekleşmiştir.
• yayımlanması silahlı bir platformdur ve 2021’de • Milli Muharip Uçak KAAN’ın ithal edilen motor
• 1998'de Türk Savunma Sanayii Politikası ve Stratejisi Esasları, Türkiye'nin savunma sanayii politikasını pazara sunulmuştur. parçalarının Türkiye’de üretilmesine ilişkin
belirlemiş ve uluslararası iş birliğini desteklemiştir. • İlk Milli gemi savar füzesi ATMACA çalışmalar yapılacak ve 2028’de takılması
• 2000 yılında Malezya ile 300 adetlik ZMA ihracatı anlaşması imzalanmıştır. envantere girmeye hazır hale geldi.
• Bu dönemde TUSAŞ Motor Sanayii, MAN Kamyon ve Otobüs Sanayii, STFA Savronik Elektronik, • Dünyada sadece 2 ülke ordusu için planlanacak.
ROKETSAN, FNSS, HAVELSAN, STM, ve diğer birçok şirket savunma sanayiine katkı sağlamıştır. üretilen 60’lı Yüksek Kapasiteli Şarjör • 2028’de 20 adet KAAN teslim edilmesi
• Ayrıca Suudi Arabistan ile yapılan anlaşma dolayısıyla askeri imalat tesislerinden biri işletilmeye teslimatı yapıldı. planlanacak.
başlanmıştır. • PARS 6X6 MKKA Özel operasyonlar
• Türkiye’deki ilk 6x6 ve 8x8 lastik tekerlekli araç çalışmaları başlamıştır. aracı kalifikasyon testlerine başladı • ANKA-3 İHA’sının ihracatı 2025 yılında
• TÜBİTAK-MAM işbirliği ile Türkiye’deki ilk hibrid ZMA fizibilite çalışmaları başlamıştır. • SİHA için CATS kameraların başlayacak.
Kaynak: SSB, SASAD teslimatlarına devam edildi.
Kaynak: SSB , TRT Haber

www.time-medya.com 35