Page 81 - SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM & HABERLEŞME
P. 81
TCDD, 23 Eylül’de 166. yaşını kutladı. 166 yıllık tarihi boyunca Türkiye’nin demiryolu ulaşım
ağının üretilip büyümesine katkı sağlayan TCDD, 2023 yılı için hedeflerini gerçekleştirme
yolunda çalışmalarını kesintisiz sürdürüyor.
Osmanlı Demiryolları, bir süre Nafia Nezaretinin (Bayındırlık Bakanlığı) Turuk ve Maâbir
(Yol ve İnşaat) Dairesi tarafından yönetildi. 24 Eylül 1872 tarihinde de demiryolu yapım ve
işletmesini gerçekleştirmek üzere Demiryolları İdaresi kuruldu.
Osmanlı Dönemi’nde yapılan 8.619 kilometrelik demiryolunun 4.136 kilometrelik bölümü
bugünkü milli sınırlarımız içerisinde kaldı. Cumhuriyetin kurulması ve demiryollarının
devletleştirilmesine karar verilmesinden sonra demiryolu işletmeciliği için 24 Mayıs
1924 tarih ve 506 sayılı Kanun ile Nafia Vekâletine (Bayındırlık Bakanlığı) bağlı “Anadolu-
Bağdat Demiryolları Müdüriyeti Umumiyesi” kuruldu. Demiryolu alanında ilk bağımsız
yönetim birimi olarak demiryollarının yapımı ve işletilmesinin bir arada yürütülmesini
sağlamak amacıyla da 31 Mayıs 1927 tarih ve 1042 sayılı Kanun ile “Devlet Demiryolları
ve Limanları İdare-i Umumiyesi” kuruldu. Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i
Umumiyesi, 27 Mayıs 1939 tarihinde kurulan Münakalât Vekâletine(Ulaştırma Bakanlığı)
bağlandı.
Cumhuriyet öncesinde yapılan ve yabancı şirketler tarafından işletilen hatlar, 1928-
1948 yılları arasında satın alınarak millîleştirildi. 22 Temmuz 1953 tarihine kadar katma
bütçeli bir devlet idaresi şeklinde yönetilen Demiryolları, bu tarihte çıkarılan 6186 sayılı
Kanun ile Ulaştırma Bakanlığına bağlı olarak “Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları
İşletmesi” (TCDD) adı altında Kamu İktisadi Devlet Teşekkülü haline getirildi.
8 Haziran 1984 tarih ve 233 sayılı KHK ile de “Kamu İktisadi Kuruluşu” hüviyetini alan ve
TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ ile TÜVASAŞ olmak üzere üç adet bağlı ortaklığı bulunan TCDD,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının ilgili kuruluşu olarak faaliyetini sürdürdü.
Teşekkülde 13 Mart 2009 tarihinde işletmeye açılan Ankara-Eskişehir yüksek hızlı tren
hattı ile tarihinde ilk defa yüksek hızlı tren işletmeciliğine başlanmıştır. 23 Ağustos
2011 tarihinde Ankara-Konya, 24 Mart 2013 tarihinde EskişehirKonya, 25 Temmuz 2014
tarihinde Ankara-İstanbul ve 18 Aralık 2014 tarihinde işletmeye açılan İstanbul-Konya
hatları ile toplamda 1.213 km’lik hat ile YHT işletmeciliği yapılmaktadır. 2019 yılı sonu
itibariyle 1.213 km’si YHT, 11.590 km’si konvansiyonel olmak üzere toplam 12.803 km
hattımız bulunmaktadır.
www.time-medya.com 81