Page 53 - Vizyon 2023
P. 53
- İŞYERİ SAYISI VE İSTİHDAMI dayalı olarak; toplumun sağlıklı beslenmesini, gereksinimlerini
Türkiye genelinde istihdam edilenlerin % 23,8’i tarım, % yeterli nicelik ve nitelikte karşılayabilen, biyolojik çeşitliliğini
19’u sanayi, % 7,2’si inşaat ve % 50’si ise hizmetler sektörün- koruyan ve toplumsal yarara dönüştürebilen, ekonomik, eko-
de yer almaktadır. lojik ve sosyal açıdan sürdürülebilir, verimliliği artan tarım ve
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, 2009 yılın- tarımsal sanayinin de katkısıyla, uluslararası alanda rekabet
da gıda sektöründe 36.396 işyeri faaliyet gösterirken işyeri sa- edebilen gelişmiş bir Türkiye” vizyonuna ulaşılabilmesi için,
yısı yaklaşık % 11 artış ile 2012 yılında 40.377’ye yükselmiştir. sektörlerin rekabet gücünü kısıtlayan engellerin tespit edi-
Gıda sektörüne ilişkin istihdam da ise 2009 yılında lerek, bu engelleri ortadan kaldırmaya yönelik politikaları ve
338.852 kişi çalışırken 2012 yılında % 20 artışla 406.091 ki- stratejileri hayata geçirmeye çalışmaktır.
şiye ulaşmıştır. Türkiye ekonomisinde tarım ve gıda sektörü nüfus ve is-
2009 yılında içecek sektöründe ise 523 işyeri faaliyet gös- tihdam, beslenme, sanayiye ham madde temini, milli gelir,
terirken işyeri sayısı yaklaşık % sanayi ürünlerinin tüketicisi olma açısından önemli bir yere sa-
16’lık artış ile 2012 yılında 607’ye yükselmiştir. İçecek sek- hiptir. Üretim faaliyetlerinden azami yararı sağlamak için tarım
törüne ilişkin istihdam edilenlerin sayısı 10.643 olup, 2012 yı- ve gıda sektörlerinde yapılan çalışmaların bilim ve teknolojinin
lında % 19’luk bir artışla 12.695’e ulaşmıştır. gösterdiği şekilde yürütülmesi zorunludur. Türkiye açısından
Gıda ve İçecek Sektörlerine ait sanayi istihdam endeksi tarım ve gıda sektörlerinden elde edilecek gelir artışı toplum
sektörün sağlamış olduğu istihdamın genel imalat sanayi de- refahı, zenginliği ve yaşam kalitesini arttırmada önemli bir po-
ğerinin de üzerinde gerçekleştiğini göstermektedir. Sektörlere tansiyele sahiptir.
ait endeks değeri ile imalat sanayi değeri arasındaki fark ise Küreselleşme olgusu içerisinde, çok uluslu tekellerin güç
her geçen yıl artmaktadır. kazanması, gelişmiş ülkelerin tarım ve gıda üzerinde haki-
miyet kurma istekleri, bilim ve teknolojideki baş döndürücü
- DIŞ TİCARET gelişmeler konuyu daha da karmaşık hale getirmektedir. Bu
Gıda ve içecek sanayinin ihracatı 2009 yılında 5,9 milyar bağlamda önümüzdeki yıllarda olması beklenen ve öne çıkan
dolar seviyesinden 2012 yılında 9,5 milyar dolara yükselirken başlıca gelişmeler;
her yıl 3-4 milyar dolar artı değer yaratarak dış ticaret dengesi- • Nanoteknolojiler uygulanacak, üretimde robotlar kullanıla-
ni korumuştur. TÜİK ihracat verilerine göre, 2012 yılı toplam ih- cak,
racatımız 153 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatımızın • Ürünler bazında ülkeler özelleşecek, kalite ve marka bilin-
yaklaşık yüzde 10’luk kısmını gıda ürünleri ve içecek, tarım ve ci yaygınlaşacak,
hayvancılık ile balıkçılık alanlarında yapılan üretimimiz oluş- • Çevre bilinci yaygınlaşacak ve doğal kaynaklar korunacak,
turmaktadır. atıkları yeni ürünlere dönüştüren yöntemler geliştirilecek,
Son 10 yılda ki gelişmelerden sonra Türkiye, dünyanın yayım ve eğitim çalışmaları hız kazanacak,
17’nci büyük ekonomisi olurken, gıda ve içecek sektörü ile dün- • Artan nüfusun beslenmesi için yoğun üretim kaçınılmaz
yanın 15’inci büyük ihracatçısı konumuna yükselmiştir. olarak sürdürülecek,
• Ürün çeşitliliği ile fonksiyonel gıdaların talep ve tüketim-
- 2013-2023 PROJEKSİYONU leri artacak,
Günümüzde “gıda” konusu ele alındığında, gıda üretim ve • Gıda endüstrisinde ısıl işlem gibi geleneksel teknolojilerin
tüketim zincirindeki tüm aşamalar kastedilmektedir. Birincil yerine besin elemanlarını daha az tahrip eden çevre dostu
üretim (bitkisel ve hayvansal üretim ile su ürünleri) sonucu teknolojiler kullanılacak,
elde edilen tarımsal ve hayvansal hammaddelerin güvencesi • Tarımsal ürünler dolayısıyla gıdalar daha az hacimde daha
ve güvenliğinin sağlanarak, sanayide işlenmesi sonucu güve- yüksek besleyici değerde üretilebilecek, endüstriyel üre-
nilir ve kaliteli gıdaların tüketiciye ulaştırılması, gıda alımı ve timlerde konsantre ürünler geliştirilebilecek,
tüketicinin sağlık ve refahının sağlanması ve korunması ile bu • Akıllı mutfak donanımlarının kullanımı yaygınlaşacak ve
zincirin her bir basamağına çevresel faktörlerin etkilerinin de bunun, gıdaların hazırlanış biçimleri üzerinde etkisi ola-
araştırılması ile tüm gıda üretim ve tüketim zinciri üzerinde cak,
kalite ve güvenliğin sağlanması hedeflenmektedir. • Gıdaların hijyenik kalitesi, işlenmesi, sınıflandırılması ve
TÜBİTAK tarafından yapılan “2023 yılında Tarım ve Gıda paketlenmesinde, biyosensörler ve çok amaçlı enzimler-
açısından Nasıl bir Türkiye” çalışmaları sonucunda Tarım ve den yaygın ve etkin bir biçimde yararlanılacak ve
Gıda sanayi için belirlenen “Bilime ve modern teknolojilere • Tekelleşme eğilimleri artacaktır.
53