Page 39 - Surdurulebilir Ekonomi & Made in Turkiye

Kurukahveci
Mehmet Efendi

1871 yılında Fatih, İstanbul’da Mehmet Efendi
tarafından kuruldu. Türkiye'nin en eski
işletmelerinden biri. 1857'de Fatih, İstanbul'da
doğan Mehmet Efendi, Süleymaniye
Medresesi'nde eğitim gördükten sonra
babasının dükkânında çalışmaya başladı.

1871 yılında işin başına geçen Mehmet
Efendi, çiğ kahveyi kavurup dibeklerde
İETT öğüterek müşterilerine hazır olarak satmaya
başladı. Kahveyi öğüterek ilk kez hazır olarak
Türkiye'de pek çok ilkin mimarı olan İETT'nin
kahveseverlere sunan Mehmet Efendi, bu
İstanbul yolculuğu, 1869 yılında Dersaadet
yenilikle "Kurukahveci Mehmet Efendi" diye
Tramvay Şirketi 'nin kurulmasıyla başladı.
anılmaya başladı.
1871'de ilk atlı tramvaylar hizmete girdi. 1875'de
Londra'dan sonra dünyanın en eski ikinci
1931 yılında vefat eden Mehmet Efendi'nin
metrosu olan Tünel işletmeye alındı.
ardından oğulları Hasan, Hulusi ve Ahmet Beyler
baba mesleğini sürdürdüler. Aile 1934 yılında
Öte yandan, 1914'te elektrikli tramvay
Soyadı Kanunu ile "Kurukahveci" soyadını da
işletmeciliğine geçildi. Bir süre muhtelif
aldı. Ahmet Rıza Kurukahveci'nin de vefatından
şirketlerce iletilen Elektrik Tramvay ve Tünel
sonra yönetimi erkek kardeşlerden Hulusi
işletmesi, 1939’da millîleştirildi. Kurum, 3645
Kurukahveci ve Mehmet Kurukahveci devraldı.
sayılı yasa ile İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel
(İETT) İşletmeleri Umum Müdürlüğü adını aldı.
1945 yılında havagazı fabrikaları ve dağıtım
sistemleri İETT'ye devredildi. Bu hizmet 1993
yılında sonlandırıldı.

1930'da otobüs, 1961'de troleybüs hizmete girdi.
1982 yılında elektrik dağıtımı TEK'e devredildi.
Türkiye’nin haberleşme kuruluşu PTT’nin
1980 yılında Mavi Kart uygulamasına geçildi.
tarihi Cumhuriyet öncesine uzanıyor. İlk
1985'de özel Halk Otobüsleri'nin yönetim,
posta teşkilatı Tanzimat Fermanı ile yaşanan
yürütüm ve denetimi İETT’ye devredildi.
gelişmelerin sonucu olarak nezaret olarak
1840 tarihinde kuruldu. 1843 yılında telgrafın
2013 yılında İETT filosuna 1705 yeni ve konforlu
icadını takiben 11 yıl sonra Türkiye’de de telgraf
otobüs katıldı. 2014 yılında 965 yeni şoför
hizmeti başlarken 1855 yılında ayrı bir Telgraf
göreve başlarken eğitim çalışmalarını yürütmek
Müdürlüğü faaliyete geçti. 1871 yılında Posta
amacıyla İETT Akademi oluşturuldu 2015 yılında
Nazırlığı ile Telgraf Müdürlüğü birleştirilerek
Akbil, yerini tamamen İstanbulkart’a bıraktı.
Posta ve Telgraf Nezaretine dönüştürüldü.
1876 yılında milletlerarası posta nakli şebekesi
2018 yılında tamamı yerli üretim olan 375
kurulurken, 1901 yılında ise koli ve havale
adet otobüs İETT filosuna katıldı. 2019 yılında
işleminin kabulüne başlandı. 23 Mayıs 1909
metrobüs hattında kadın güvenlik görevlileri
tarihinde ilk manüel telefon santralının
işbaşı yaptı. 2020 yılında kadın şoförler göreve
İstanbul'da hizmete verilmesinden sonra Posta
başladı.
ve Telgraf Nezareti, 1909 yılında Posta, Telgraf
ve Telefon Nezareti haline dönüştürüldü.
www.time-medya.com 39