Page 85 - Surdurulebilir Ekonomi & Made in Turkiye

18 Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak

Mavi Ekonomiyi Geliştirmek: Başarılı Uygulama Örnekleri

Mavi ekonomi kapsamında okyanuslarda
ve denizlerde gerçekleştirilen ekonomik Portekiz
faaliyetler, deniz ekosistemleri üzerindeki
doğrudan etkileri (örneğin plastik kirliliği Portekiz, mavi ekonomiye olan ulusal taahhüdünü, 2013-2020 Okyanus Stratejisi ile ortaya koyarak bu konuda öncü bir ülke konumunda
ve katı atıklara bağlı ekolojik bozulma) ile bulunuyor. Bu strateji, okyanus kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını ve korunmasını teşvik etmeyi amaçlıyor. Strateji dört ana alana
sektörlerde dönüşüm ihtiyacını doğuruyor. odaklanıyor: bilgi ve inovasyon, rekabetçilik, çevresel sürdürülebilirlik ve yönetişim. Portekiz’in mavi ekonomi inisiyatiflerinin en başarılı
Bu nedenle, çevresel açıdan duyarlı örneklerinden biri, deniz üstü (offshore) yenilenebilir enerji alanında araştırma, geliştirme ve yeniliği desteklemek amacıyla 2010 yılında kurulan
uygulamaların hayata geçirilmesi ve Denizcilikte Yenilenebilir Enerji Merkezi (MARE) olarak öne çıkıyor. MARE, Aguçadoura açıklarında bir dalga enerjisi tesisinin kurulumu ve yüzen
ekonomik faaliyetlerin sürdürülebilir hale rüzgâr türbinlerinin geliştirilmesi gibi birçok projeye öncülük ediyor. Buna benzer uygulamalar sadece karbon emisyonlarını azaltmakla kalmıyor,
getirilmesi bu sektörler için kritik önem aynı zamanda kıyı bölgelerinde yeni iş ve ekonomik fırsatlar yaratıyor.
taşıyor. Mavi ekonomi uygulamaları,
ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilme Portekiz açıklarındaki Madeira bölgesindeki uygulamalar, mavi ekonominin deniz ekosistemlerini korurken ekonomik büyümeyi nasıl teşvik
biçimini ve yöntemlerini değiştirdiği için, ettiğini ortaya koyuyor. Deniz Koruma Alanları aracılığıyla Madeira, bir yandan kıyı biyoçeşitliliğini korurken diğer yandan dalış ve balina
izleme gibi sürdürülebilir turizm faaliyetlerini geliştirmeye gayret gösteriyor. 16 Bu faaliyetler, bir yandan deniz yaşamı ve korumasına katkı
okyanus ve denizlerle ilişkili sektörlerde
coğrafi ve ekonomik koşullara bağlı olarak sağlarken diğer yandan yerel topluluklara ekonomik faydalar sağlıyor. Ayrıca, koruma altına alınan bölgelerde balıkçılığın yasaklanması gibi
çeşitlilik gösteriyor. Aşağıda, sektörel uygulamalar, turizm gelişimi ve çevre koruma faaliyetlerini de destekliyor. Madeira, yenilenebilir enerjiye de yatırım yaparak fosil yakıtlara olan
dönüşüm için bazı ülke inisiyatifleri başarılı bağımlılığını azaltıyor ve sürdürülebilir politikalar geliştirmek için deniz araştırmaları yapıyor. Bu çabalar, mavi ekonominin refahı artırırken deniz
uygulamalar olarak özetleniyor. ekosistemlerini nasıl koruyabildiğini gösteriyor. Portekiz’in mavi ekonomiye olan bu bağlılığı, deniz kaynaklarının korunmasını ve sürdürülebilir
kullanımını teşvik ederek, ekonomik büyüme ve çevresel sürdürülebilirlik arasında denge kuruyor. Hem MARE hem de Madeira, başarılı sektörel
dönüşüm projeleri ile öne çıkıyor ve diğer ülkeler için de ilham verici modeller sunuyor. 17 Bu tür uygulamalar, mavi ekonominin geniş kapsamlı
faydalarını ortaya koyuyor ve gelecekteki gelişmeler için yol haritası niteliğinde bir rol oynuyor.

16 Island Innovation. (2023). How Portugal is
Developing a More Sustainable Economy
Through Ocean Conservation and Innovation
17 (Ibid.)

Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak 19

Endonezya

Mavi ekonomi konusunda öncü bir ülke olan Endonezya, deniz ve balıkçılık endüstrilerini
geliştirmek amacıyla ekonomik büyüme ve çevre korumasını bütünleştiren kapsamlı politikalar
benimseyerek bölgesel kalkınmayı teşvik ediyor ve temiz üretim ile yenilikçi yatırımları
destekliyor. Endonezya’nın mavi ekonomi stratejisinin ana unsurları şunları içeriyor: deniz
balıkçılığını, taşımacılığı, turizmi, enerji ve malzeme üretimini artırmak; ulusal deniz ve kara
politikalarının koordinasyonunu iyileştirmek; mavi ekonomide pilot bölgeler oluşturmak, ticaret
ve altyapı bağlantılarını güçlendirmek ve teknoloji ile insan kaynaklarını ilerletmek. 18 Ülke,
sürdürülebilir kalkınmanın sosyal, ekonomik ve çevresel yönlerini dengelemeye odaklanıyor.
Bu denge, üç ana ölçülebilir hedefe dönüşüyor: (i) Okyanus ve denizlerle ilişkili sektörlerin
GSYİH’ye katkısını %15’e çıkarmak, (ii) Okyanus ve denizlerle ilişkili sektörlerde istihdamı toplam
istihdamın %12’sine çıkarmak, (iii) 2045 yılına kadar Endonezya’nın deniz ortamının %30’unu
Deniz Koruma Alanı olarak belirlemek. 19
2018 yılında Endonezya, planlama, iş desteği, topluluk güçlendirme, çevresel ve kültürel
kaynak yönetimi ve turizmle ilgili altyapı ve becerilere yatırım gibi unsurları birleştiren Entegre
ve Sürdürülebilir Turizm Geliştirme Programını başlattı. 20 Kapsamlı bir strateji benimseyen
Endonezya, ekoturizm, topluluk temelli turizm ve doğa temelli turizm yoluyla yerel topluluklar
için sürdürülebilirliği gerçekleştirmeyi ve ekonomik fırsatlar yaratmayı hedefliyor.

18 World Bank Blog. (2021). Four strategies for a blue economy in Indonesia: Reflections from the Oceans for
Prosperity report
19 Ministry of National Development Planning/National Development Planning Agency (BAPPENAS). (2023).
Indonesia Blue Economy Roadmap
20 World Bank. (2021). Oceans for Prosperity: Reforms for a Blue Economy in Indonesia.

www.time-medya.com 85