Page 81 - Surdurulebilir Ekonomi & Made in Turkiye
P. 81

Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak  9



            Veri kısıtı nedeniyle, Türkiye’de mavi   Bu nedenle, Türkiye için sağlanan tahmin,   Şekil 2  Türkiye Sahil Şeridindeki Mavi Ekonomi Potansiyeline İlişkin
            ekonominin büyüklüğüne ilişkin net bir   ülkenin mavi ekonomi potansiyeli için   Temel Göstergeler
            rakam vermek çok kolay değil. Ancak   öncül bir temel değer ortaya koyuyor
            Türkiye’nin mavi ekonomi potansiyelini   ve daha geniş kapsamlı potansiyelinin
            yaklaşık olarak ortaya koyabilmek için   bu değerlerin ötesine geçeceği tahmin
            Sosyal Güvenlik Kurumu’nun il ve sektör   ediliyor. Ayrıca, Avrupa Komisyonu’nun   8592 km’lik kıyı şeridinde 28 şehir
            bazlı veri seti 8  ile aşağıdaki sektörlerde   mavi sektör sınıflandırmasında açıkça
            kayıtlı çalışan sayılarını inceledik:  tanımlanmasa da atık yönetimi ile ilgili
                                     sektörleri, kıyı temizleme faaliyetlerine dahil
            •  Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği,
                                     olmaları nedeniyle sektör seçimine dahil
            •  Su toplama, arıtma ve dağıtımı,  etmenin gerekli olduğunu düşünüyoruz.
                                     Yukarıda belirtilen sektörler, 2022 yılı
            •  Atık toplama, arıtma ve bertaraf   itibariyle, Türkiye’nin kıyı şeridinde bulunan   47 milyon
             faaliyetleri; malzeme geri kazanımı,              kıyı şehirlerinde
                                     28 şehirdeki toplam kayıtlı istihdamın %8’ini
            •  Çevre temizlik hizmetleri ve diğer atık   oluşturuyor ve bu da 960 binin üzerinde   yaşayan nüfus
             yönetim hizmetleri,     kayıtlı çalışanı istihdamına tekabül ediyor.
            •  Su taşımacılığı,      Türkiye’de mavi ekonomiyi bütünsel bir
                                     şekilde güçlendirmek için mevcut ve                  Toplam GSYİH’nin
            •  Konaklama,            gelişmekte olan sektörlerin tamamlayıcı
                                     şekilde konsolide olarak değerlendirilmesi           %67’si
            •  Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri,
                                     gerekiyor. Örneğin hem karada hem de   GDP
            •  Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer   denizde etkili atık yönetimi uygulamalarının
             rezervasyon hizmeti ve ilgili faaliyetler.  hayata geçirilmesi, balıkçılık, su ürünleri
                                     yetiştiriciliği ve kıyı turizmine yönelik   +11 milyon kıyı şehirlerinde toplam kayıtlı çalışan sayısı
            Bu sektörler, veri kırılımı ve kapsamındaki
                                     faaliyetler için uzun vadeli faydalar
            farklılıklar sebebiyle Avrupa Komisyonu’nun   sağlayacaktır. Diğer yandan, kıyı kirliliğinin   %8 kıyı şehirlerinde mavi olarak değerlendirilebilecek
            yukarıda belirtilen mavi ekonomi sektör   önüne geçilememesi mavi ekonomi   sektörlerde kayıtlı çalışanların oranı
            sınıflandırması ile birebir örtüşmüyor ve
                                     açısından fırsatlar barındıran sektörlerin
            özellikle gelişmekte olan mavi ekonomi
                                     gelişimini engelleyebilir.
            faaliyetlerini kapsamıyor.                       Kaynak: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TÜİK,SGK; PwC Analizi
            8   SGK. İstatistik Yıllıkları (2022)


           10  Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak


             Türkiye’nin kıyı şeridi, stratejik yatırımlar   Şekil 4  Türkiye Kıyı Şeridindeki Ekonomik Faaliyetlere Genel Bakış
             ve mavi ekonomi inisiyatifleri (istihdam
             yaratma ve sektörel çeşitlendirme vb.
             amaçlarla hayata geçirilen projeler)                       Karadeniz
             aracılığıyla desteklendiğinde, önemli   Marmara
             bir gelişim kaydetmeye hazır dinamik
             bir sektörel görünüm sergiliyor. Öncül
             analizler, Türkiye’nin farklı kıyı bölgelerinin
             sektörel çeşitlilik ve büyüklük açısından
             farklı potansiyeller barındırdığını gösteriyor.
             Türkiye’nin Akdeniz, Karadeniz, Ege
             ve Marmara sahillerinde mavi ekonomi
             kapsamında değerlendirilebilecek Şekil 4’te
             gösterilen sektörler, ekonomik faaliyetlerin
             sürdürülebilir kimlik kazanmasıyla yüksek
             katma değerli “mavi sektörlere” dönüşme   Ege
             potansiyeli taşıyor.

              Şekil 3  Potansiyel Mavi
                   Sektörlerde Kayıtlı
                   İşçilerin Bölgesel
                                                                  Akdeniz
                   Dağılımı, 2022
                                             Canlı Deniz Kaynakları  Liman Faaliyetleri (deniz taşımacılığı dahil)  Gemi İnşası ve Onarımı   Kıyı Turizmi
                        %20  Akdeniz Kıyısı
                                     Kaynak: PwC Analizi
             Marmara   %50  2022
             Kıyısı      %20  Ege Kıyısı
                                                              Ancak, bu potansiyelin tam olarak açığa çıkabilmesi için farkındalığın artırılması, önemli
                       %10                                    yatırımların yönlendirilmesi ve stratejik planlamanın yapılması hayati önem taşıyor. Mavi
                                                              ekonominin yaygınlaşması ile artan küresel örnekler, mavi ekonomi inisiyatiflerinin ilgili ekonomik
                        Karadeniz Kıyısı
                                                              faaliyetlerde sürdürülebilirliği başarılı bir şekilde sağlayabileceğini ortaya koyuyor.
             Kaynak: SGK; PwC Analizi


                                                                                              www.time-medya.com  81
   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86