Page 86 - Surdurulebilir Ekonomi & Made in Turkiye

20 Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak

Maldivler

Kıyı şeridini korumak ve büyüyen mavi ekonomisini desteklemek amacıyla Maldivler Çevre
Bakanlığı, Dünya Bankası’nın desteğiyle Kıyı Koruma Projeleri yürütüyor. Bu inisiyatifler, deniz
biyolojik çeşitliliği ve erozyon önleme açısından hayati öneme sahip mercan resiflerini ve kıyı
sulak alanlarını korumaya odaklanıyor. 2013 yılından bu yana Kıyı Koruma Birimi, on beş adada
koruma ve sürdürülebilirlik alanındaki projeleri hayata geçiriyor. Deniz ekosistemlerini koruyarak,
Maldivler ekonomisinin yaklaşık yüzde 80’ini oluşturan turizm ve balıkçılık gibi kilit sektörleri
güvence altına alıyor. 21 Ayrıca, kamu yönetimi balıkçılık uygulamalarını çağdaşlaştırmayı ve
sektör çeşitliliği için deniz canlıları yetiştiriciliği (mariculture) potansiyelini araştırmayı hedefliyor.
Maldivler, karbon azaltımı ve yeşil enerjiye yönelik önemli adımlar da atıyor ve dünyanın en
büyük yüzen güneş enerjisi santrallerinden birini inşa etmeyi planlıyor. 22 Ülke ayrıca, tek
kullanımlık plastiklerin yasaklanması gibi çevre dostu uygulamalara odaklanarak turistik
alanlarda “mavi” turizme öncelik veriyor. Şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim raporlamaları
yapması ve turizm çalışanları arasında sürdürülebilirlik konularında farkındalık artırıcı faaliyetler
düzenlemesi gibi önlemler de alınıyor. 23 Ulusal çabalar, ayrıca yerel topluluklar için sürdürülebilir
satın alımlar ve adil ticaret inisiyatifleri aracılığıyla gelir yaratma fırsatlarını artırmayı da içeriyor.

Ülkelerin farklı motivasyonlarla (iş yaratma,
kıyı temizliği, atık yönetimi, sektörel
dönüşüm, araştırma ve geliştirme vb.)
gerçekleştirdikleri inisiyatifler, okyanus
ve denizlerle ilişkili sektörleri ve iş
yapma biçimlerini değiştirerek deniz
ekosistemlerini korumayı amaçlıyor. Elbette
bu uygulamaların hayata geçirilmesi belirgin
bir stratejik plan ile finansman gerektiriyor.
21 World Bank. (2019). Maldives Ventures into the Blue Economy Uzun vadede sürdürülebilir ekonomik
22 World Bank Blog. (2023). Why the Maldives 5 MW solar project is a game changer kalkınma ve istihdam yaratma için bu
23 Republic of Maldives Ministry of Tourism. (2023). Maldives fifth tourism master plan 2023–2027 goals and strategies unsurlar büyük önem taşıyor.

Sürdürülebilirliğe Mavi Ekonomi ile Açılan Yelken: Türkiye’nin Potansiyelini Açığa Çıkarmak 21

Türkiye’de Mavi Ekonomiyi Geliştirebilecek Temel Adımlar

Coğrafi ve demografik avantajlarıyla Türkiye’nin, mavi ekonomi kapsamında önemli bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu birden fazla kez vurguladık. Mavi ekonomi potansiyelini açığa çıkarmak ve
bu potansiyeli sürdürülebilir büyümeye dönüştürmek için aşağıdaki temel önerilerin faydalı olacağını düşünüyoruz:
Düzenleyici Uygulamaların ve Politikaların Güçlendirilmesi Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ’ler) için Destek Programları
Mavi ekonomi içinde sürdürülebilir uygulamaları teşvik eden entegre düzenlemeler ve politikaların hayata Mavi ekonomi sektörlerinde faaliyet gösteren KOBİ’leri güçlendirmek için finansmana erişim, kapasite
geçirilmesi öncelikli önem taşıyor. Bu düzenlemelerin, farklı kıyı bölgelerindeki belirgin ekonomik faaliyetler için geliştirme ve girişimciliği teşvik eden programların hayata geçirilmesini de potansiyelin açığa çıkarılması için
kaynak yönetimi, kirlilik kontrolü ve ekosistem korumasına yönelik net yönergeleri içermesi uzun vadeli işlerlik önemli bir inisiyatif olarak ele alabiliriz.
açısından önemli.
Sürdürülebilir Turizm Politikası Tasarımı
Uluslararası İş Birliklerini Güçlendirme
Türkiye’nin etkileyici coğrafyası ve kültürel mirasını öne çıkaran deniz turizmine yönelik stratejilerin,
Uluslararası kuruluşlar, komşu ülkeler ve bölgesel inisiyatiflerle iş birlikleri yapılarak iyi uygulama örneklerinin sürdürülebilirlik politikaları ile geliştirilerek güncellenmesi, mavi ekonominin potansiyelini ortaya çıkarmak
paylaşılması, kıyı temizliği ve koruma faaliyetleri konusunda bilgi aktarımının sağlanması ve ortak deniz açısından bir diğer önemli konu başlığı olarak önerilebilir. Turizm faaliyetlerinin çevresel etkisinin minimize
kaynaklarının sürdürülebilir yönetiminin teşvik edilmesi önemli bir konu. Böylece uluslararası fon sağlayıcıların edilmesi için sorumlu turizm uygulamalarını teşvik eden, kıyı ve deniz ekosistemlerinin korunmasını sağlayan
sürdürülebilir mavi ekonomik kalkınma için sağladığı fonların etkin dağılımı sağlanabilir. Bu alanlardaki iş birlikleri, ve hatta sahil şeridinde ekolojik turizmi canlandıracak politikaların ortaya konması mavi ekonomi adına
Türkiye’nin mavi ekonomi alanında sorumlu bir küresel oyuncu olarak da konumunu güçlendirecektir. değerli bir adım olacaktır.
Kamu-Özel İş Birliklerini Güçlendirme Ar-Ge Teşvikleri
Kamu, özel sektör ve akademi arasında iş birliğinin güçlendirilmesi de Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hedefleri Türkiye’nin deniz kaynaklarının, mevcut ekolojik tehditlerin ve ekosistemlerin korunmasının daha iyi
için yeşil ekonomide olduğu kadar mavi ekonomi için de önem arz ediyor. Bu gibi, iş birlikleri, bilgi birikiminin anlaşılması için araştırma ve geliştirme inisiyatiflerine ve teknolojik altyapıya yatırım yapılması mavi
aktarımı, yenilikçi teknoloji gibi odak alanları ve karma finansman mekanizmaları ile mavi ekonominin gelişimini ekonominin potansiyelini açığa çıkarmak adına önemli adımlardan bir tanesi olarak sıralanabilir.
destekleyecektir.
Denizcilik Altyapısının Geliştirilmesi
Farkındalığı Artırma ve Paydaş Katılımını Sağlama
Limanlar, iskeleler ve gemi inşa ve onarım tesisleri dahil olmak üzere denizcilik altyapısının geliştirilmesi,
Sivil Toplum Kuruluşları, sektör birlik ve dernekleri ve yerel toplulukların da politika tasarımı ve uygulama süreçlerine bakımı ve sürdürülebilirlik politikaları ile uyumuna yatırım yapılması mavi ekonominin gelişimi açısından bir
dahil edilerek koordinasyonun artırılması farkındalık yaratma politikaları açısından önemli olacaktır. Farkındalık diğer önemli konu olarak karşımıza çıkıyor. Altyapı çalışmaları, verimli ulaşım, lojistik ve ticarette yaratacağı
çalışmalarının farklı platformlarda yaygınlaştırılması da mavi ekonomi bilincinin artırılmasına fayda sağlayacaktır. yeni fırsatlar ile ekonomik büyüme ve kalkınmayı destekleyebilir.
Eğitim ve Beceri Geliştirme İzleme ve Değerlendirme Mekanizmaları Kurulması
Mavi ekonomi kapsamındaki sektörlerde yaratılacak/var olan iş gücünün bilgi ve becerilerini artıracak (mesleki) Mavi ekonomi ile ilgili politika ve özellikle kıyı temizliği ve atık yönetimi inisiyatiflerinin etkinliğini
eğitim programları tasarlanarak sürdürülebilir kalkınmayı kolaylaştıracak mavi beceri gelişimi desteklenmeli. değerlendirmek için izleme ve değerlendirme sistemleri uygulanmalı. Bu sistemler, veriye dayalı karar
Ayrıca, mavi ekonomi sektörlerine yönelik aktif iş gücü politikaları, özellikle balıkçılık gibi kayıt dışılık oranı yüksek alma süreçlerini mümkün kılarak iyileştirilmesi gereken alanları belirleyerek Türkiye’nin mavi ekonomisinin
sektörlerin kayıt altına alınması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi yönünde politikalar geliştirilmesi sadece mavi sürdürülebilir gelişiminde şeffaflığı sağlayacaktır.
ekonomi potansiyelinin açığa çıkarılması değil, ekonomik katkıları açısından da önemli olacaktır.

86 SÜRDÜRÜLEBİLİR EKONOMİ & MADE IN TÜRKİYE