Page 63 - insaat_sayfalar_web
P. 63
Türkiye Müteahhitler Birliği’nin temmuz ayında sektörün
dünya ve Türkiye’deki gelişimi ile ilgili açıkladığı rapor
karamsar bir tablo çizdi. Rapor’da sektörün yüzde 7.2
küçüldüğü, faaliyetlerin durma noktasına geldiğine dikkat
çekildi. Raporda öne çıkan önemli noktalar şöyle:
Temmuz 2022 Yatırımlarda ve sektördeki daralma derinleşti
TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ
İnşaat sektörü, 2021 yılının ardından bu yılın ilk çeyrek
döneminde de ekonominin sergilediği yüksek büyüme
performansından yararlanamamış, sektörde yatırımlardaki
düşüş ve artan girdi maliyetleri sorunuyla birlikte faaliyetler
Nisan 2022'de istihdam oranı, aylık bazda 0,6 puan artışla %47,1 olurken, istihdam edilenlerin sayısı 30,3 İNŞAAT SEKTÖRÜ yeniden durma noktasına gelmiştir. Yılın geri kalanı için
milyon kişi olarak açıklanmıştır. İstihdam edilenlerde haftalık ortalama fiili çalışma süresi bir önceki aya Yatırımlarda ve Sektördeki Daralma Derinleşti
enflasyonla mücadele adımları ile Rusya - Ukrayna savaşının
göre 0,2 saat artarak 45,1 saat olarak gerçekleşmiştir. Yine mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne doğrudan ve dolaylı yansımaları sektörün yurt içi ve yurt dışı
projeleri üzerinde belirleyici olacaktır.
katılım oranı da 0,7 puan artışla %53,1 düzeyinde gerçekleşmiş, işgücü 34,2 milyon kişi olarak İnşaat sektörü, 2021 yılının ardından bu yılın ilk çeyrek döneminde de ekonominin sergilediği yüksek
hesaplanmıştır. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki aya göre 0,8 puan büyüme performansından yararlanamamış, sektörde yatırımlardaki düşüş ve artan girdi maliyetleri
Ekonominin genelinde 200’ün üzerinde alt sektöre yarattığı
düşerek %20 olmuştur. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde %18,1, kadınlarda ise %23,7 olarak sorunuyla birlikte faaliyetler yeniden durma noktasına gelmiştir. Yılın geri kalanı için enflasyonla
taleple öne çıkan inşaat sektörü bu yılın ilk çeyreğinde yüzde
tahmin edilmiştir. mücadele adımları ile Rusya - Ukrayna savaşının doğrudan ve dolaylı yansımaları sektörün yurt içi ve yurt
7,2 oranında küçülmüş, böylece sektörün GSYH içindeki payı
dışı projeleri üzerinde belirleyici olacaktır.
yüzde 4,4 oranına kadar gerilemiştir. Bu oran, 2021 yılında
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı ise 2022 Nisan ayında bir yüzde 5,2 idi.
önceki yılın aynı ayına göre %4 artarak 13,4 milyon kişi olmuştur. Bu dönemde ücretli çalışan sayısı sanayi Ekonominin genelinde 200'ün üzerinde alt sektöre yarattığı taleple öne çıkan inşaat sektörü bu yılın ilk
sektöründe %3,8 ve ticaret-hizmet sektöründe %7,4 artarken, inşaat sektöründe %11,2 azalmıştır. Ücretli çeyreğinde %7,2 oranında küçülmüş, böylece sektörün GSYH içindeki payı %4,4 oranına kadar
çalışan sayısında aylık olarak sanayi sektöründe %0,2, inşaat sektöründe %4,4 düşüş dikkat çekmiş gerilemiştir. Bu oran, 2021 yılında %5,2 idi.
ticaret-hizmet sektöründe %0,5 artış izlenmiştir.
GSYH ve İnşaat Sektöründe Büyümenin Seyri (% puan)
Enflasyondaki artışa bağlı olarak asgari ücret, yaklaşık %30 artışla net 5.500 TL olarak yeniden GSYH 21,9
belirlenmiştir. Bununla birlikte Türk-İş'in Haziran ayı Açlık-Yoksulluk Sınırı Araştırması'na göre 4 kişilik
ailede açlık sınırı 6 bin 319 TL olarak açıklanmıştır. İşveren tarafında ise mevcut ekonomik koşullarda ilave İnşaat Sektörü
ücret yükünün üretim üzerinde yaratacağı olumsuz etkiye dikkat çekilmektedir. 9,1 11,0
6,0 4,4 6,3 6,2 7,3 7,5 7,3
Güven Endeksleri: Görünüm karmaşık 1,0 0,9 3,2 1,8 3,2 3,8
2019 1.Ç. 2019 2.Ç. 2019 3.Ç. 2019 4.Ç. 2019 Y. 2020 1.Ç. 2020 2.Ç. 2020 3.Ç. 2020 4.Ç. 2020 Y. 2021 1.Ç. 2021 2.Ç. 2021 3.Ç. 2021 4.Ç. 2021 Y. 2022 1.Ç.
TÜİK'in Ekonomik Güven Endeksi Haziran ayında %3,3 oranında azalarak 93,6 değerini almıştır. -2,5 -1,6 -0,9
-4,5 -5,1 -5,4 -5,5 -5,9 -3,9 -7,2
Alt endekslere bakıldığında Tüketici Güven Endeksi %6,2 oranında azalarak 63,4, Reel Kesim (İmalat -8,6 -11,9 -9,0 -8,6 -10,4
Sanayi) Güven Endeksi %2,2 oranında azalarak 104,6, Hizmet Sektörü Güven Endeksi %1,7 oranında -15,0
azalarak 119,6 ve Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi %2,3 oranında azalarak 118,7 olmuştur. Kaynak: TÜİK
İnşaat Sektörü Güven Endeksi ise %1,7 oranında artarak 83 değerini almıştır.
Son 20 yılın büyük kısmında sektör faaliyetleri, GSYH büyüme eğrisi ile önemli ölçüde paralellik izlemiştir.
Ekonomik Güven Endeksi'nin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den Bu seyri bozan daralma süreci Covid-19 salgını öncesinde, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde başlamıştır.
küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir. Finansal dalgalanmaların yaşandığı 2018-2019 döneminin ardından pandemiyle birlikte sektörde girdi
maliyet artışlarında olağanüstü bir süreç ortaya çıkmıştır. Aynı yıl sektörde düşük faiz politikası adımları,
Kredi Notu ve Risk Primi: CDS priminde kritik seyir uygun koşullu kredi kampanyaları, Kredi Garanti Fonu (KGF) destekleri ve Kamu - Özel İşbirliği (KÖİ) 63
www.time-medya.com
projeleri sayesinde bir çeyrek dönem büyüme izlense de 2020'de %5,5 oranında daralma yaşanmıştır.
Uluslararası yatırım ve borçlanma açısından önem taşıyan ülke kredi notları ile CDS - Kredi Temerrüt Risk Ekonomide sıkı para politikasına geçişle ivme kaybı yaşanan inşaat sektöründe, aşılamanın artmasıyla
Primi'nin Türkiye ekonomisi üzerinde oluşturduğu baskı sürmektedir. Özellikle CDS priminde kritik umutlar belirmiş ancak 2021 yılının ilk yarısında da oldukça sınırlı büyüme (iki çeyrek dönemde sırasıyla
seviyenin çok üzerine çıkılmış olması endişe vermektedir. %3,2 ve %3,8) izlenmiştir. Ardından yeniden küçülmenin başladığı sektör, yıl genelinde %0,9 daralmıştır.
Sektörde 2022 yılının ilk yarısı itibarıyla büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve
Ülke kredi notu, uluslararası kredi derecelendirmesi yapan üç büyük kuruluş nezdinde yatırım seviyesinin öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır.
altında bulunmaktadır. (Tümünde not görünümleri “negatif” olmak üzere Moody's “B2”, S&P “BB-“ ve
son olarak da Fitch Ratings “B+”) İnşaat Yatırımlarında Yıllık Değişim (%)
Ekonomik ve politik risk gelişmesine göre günlük olarak güncellenmekte olan 5 yıllık CDS (kredi temerrüt 30
riski) primi, geçtiğimiz çeyrek dönemde Türkiye ekonomisinde nadir olarak izlenen düzeye ulaşmıştır. Bir 20
süredir 700 seviyelerinde seyrederken ekonomide son olarak 800'lere kadar çıkan Türkiye'nin CDS primi,
dış borç maliyetine yansıyan kritik seviye olarak gösterilen 300 puanın altındaki rakamlara ise en son 10
2020 yılı sonunda inmiştir. 0
-10 2017/1.Ç 2017/2.Ç 2017/3.Ç 2017/4.Ç 2018/1.Ç 2018/2.Ç 2018/3.Ç 2018/4.Ç 2019/1.Ç 2019/2.Ç 2019/3.Ç 2019/4.Ç 2020/1.Ç 2020/2.Ç 2020/3.Ç 2020/4.Ç 2021/1.Ç 2021/2.Ç 2021/3.Ç 2021/4.Ç 2022/1.Ç
-20
-30
Kaynak: TÜİK
19 20