Page 64 - insaat_sayfalar_web

Temmuz 2022
Nisan 2022'de istihdam oranı, aylık bazda 0,6 puan artışla %47,1 olurken, istihdam edilenlerin sayısı 30,3
milyon kişi olarak açıklanmıştır. İstihdam edilenlerde haftalık ortalama fiili çalışma süresi bir önceki aya
Yatırımlarda ve Sektördeki Daralma Derinleşti
göre 0,2 saat artarak 45,1 saat olarak gerçekleşmiştir. Yine mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne
katılım oranı da 0,7 puan artışla %53,1 düzeyinde gerçekleşmiş, işgücü 34,2 milyon kişi olarak
İnşaat sektörü, 2021 yılının ardından bu yılın ilk çeyrek döneminde de ekonominin sergilediği yüksek
hesaplanmıştır. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki aya göre 0,8 puan
büyüme performansından yararlanamamış, sektörde yatırımlardaki düşüş ve artan girdi maliyetleri
düşerek %20 olmuştur. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde %18,1, kadınlarda ise %23,7 olarak
sorunuyla birlikte faaliyetler yeniden durma noktasına gelmiştir. Yılın geri kalanı için enflasyonla
tahmin edilmiştir.
mücadele adımları ile Rusya - Ukrayna savaşının doğrudan ve dolaylı yansımaları sektörün yurt içi ve yurt
dışı projeleri üzerinde belirleyici olacaktır.
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı ise 2022 Nisan ayında bir
Ekonominin genelinde 200'ün üzerinde alt sektöre yarattığı taleple öne çıkan inşaat sektörü bu yılın ilk
önceki yılın aynı ayına göre %4 artarak 13,4 milyon kişi olmuştur. Bu dönemde ücretli çalışan sayısı sanayi
çeyreğinde %7,2 oranında küçülmüş, böylece sektörün GSYH içindeki payı %4,4 oranına kadar
sektöründe %3,8 ve ticaret-hizmet sektöründe %7,4 artarken, inşaat sektöründe %11,2 azalmıştır. Ücretli
gerilemiştir. Bu oran, 2021 yılında %5,2 idi.
çalışan sayısında aylık olarak sanayi sektöründe %0,2, inşaat sektöründe %4,4 düşüş dikkat çekmiş
ticaret-hizmet sektöründe %0,5 artış izlenmiştir.
GSYH ve İnşaat Sektöründe Büyümenin Seyri (% puan)
Enflasyondaki artışa bağlı olarak asgari ücret, yaklaşık %30 artışla net 5.500 TL olarak yeniden İNŞAAT SEKTÖRÜ TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ
21,9
GSYH
belirlenmiştir. Bununla birlikte Türk-İş'in Haziran ayı Açlık-Yoksulluk Sınırı Araştırması'na göre 4 kişilik
ailede açlık sınırı 6 bin 319 TL olarak açıklanmıştır. İşveren tarafında ise mevcut ekonomik koşullarda ilave İnşaat Sektörü
ücret yükünün üretim üzerinde yaratacağı olumsuz etkiye dikkat çekilmektedir. 9,1 11,0
6,0 4,4 6,3 6,2 7,3 7,5 7,3
Güven Endeksleri: Görünüm karmaşık 1,0 0,9 3,2 1,8 3,2 3,8
2019 1.Ç. 2019 2.Ç. 2019 3.Ç. 2019 4.Ç. 2019 Y. 2020 1.Ç. 2020 2.Ç. 2020 3.Ç. 2020 4.Ç. 2020 Y. 2021 1.Ç. 2021 2.Ç. 2021 3.Ç. 2021 4.Ç. 2021 Y. 2022 1.Ç.
TÜİK'in Ekonomik Güven Endeksi Haziran ayında %3,3 oranında azalarak 93,6 değerini almıştır. -2,5 -1,6 -0,9
-4,5 -5,1 -5,4 -5,5 -5,9 -3,9 -7,2
Alt endekslere bakıldığında Tüketici Güven Endeksi %6,2 oranında azalarak 63,4, Reel Kesim (İmalat -8,6 -11,9 -9,0 -8,6 -10,4
Sanayi) Güven Endeksi %2,2 oranında azalarak 104,6, Hizmet Sektörü Güven Endeksi %1,7 oranında Son 20 yılın büyük kısmında sektör faaliyetleri, GSYH büyüme eğrisi ile önemli ölçüde paralellik
-15,0
azalarak 119,6 ve Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi %2,3 oranında azalarak 118,7 olmuştur. Kaynak: TÜİK
izlemiştir. Bu seyri bozan daralma süreci Covid-19 salgını öncesinde, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde
İnşaat Sektörü Güven Endeksi ise %1,7 oranında artarak 83 değerini almıştır. başlamıştır.
Son 20 yılın büyük kısmında sektör faaliyetleri, GSYH büyüme eğrisi ile önemli ölçüde paralellik izlemiştir.
Finansal dalgalanmaların yaşandığı 2018-2019 döneminin ardından pandemiyle birlikte sektörde
Ekonomik Güven Endeksi'nin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den Bu seyri bozan daralma süreci Covid-19 salgını öncesinde, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde başlamıştır.
girdi maliyet artışlarında olağanüstü bir süreç ortaya çıkmıştır. Aynı yıl sektörde düşük faiz politikası
küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir. Finansal dalgalanmaların yaşandığı 2018-2019 döneminin ardından pandemiyle birlikte sektörde girdi
adımları, uygun koşullu kredi kampanyaları, Kredi Garanti Fonu (KGF) destekleri ve Kamu - Özel
maliyet artışlarında olağanüstü bir süreç ortaya çıkmıştır. Aynı yıl sektörde düşük faiz politikası adımları,
İşbirliği (KÖİ) projeleri sayesinde bir çeyrek dönem büyüme izlense de 2020’de yüzde 5,5 oranında
Kredi Notu ve Risk Primi: CDS priminde kritik seyir uygun koşullu kredi kampanyaları, Kredi Garanti Fonu (KGF) destekleri ve Kamu - Özel İşbirliği (KÖİ)
daralma yaşanmıştır.
projeleri sayesinde bir çeyrek dönem büyüme izlense de 2020'de %5,5 oranında daralma yaşanmıştır.
Uluslararası yatırım ve borçlanma açısından önem taşıyan ülke kredi notları ile CDS - Kredi Temerrüt Risk Ekonomide sıkı para politikasına geçişle ivme kaybı yaşanan inşaat sektöründe, aşılamanın artmasıyla
Ekonomide sıkı para politikasına geçişle ivme kaybı yaşanan inşaat sektöründe, aşılamanın artmasıyla
Primi'nin Türkiye ekonomisi üzerinde oluşturduğu baskı sürmektedir. Özellikle CDS priminde kritik umutlar belirmiş ancak 2021 yılının ilk yarısında da oldukça sınırlı büyüme (iki çeyrek dönemde sırasıyla
umutlar belirmiş ancak 2021 yılının ilk yarısında da oldukça sınırlı büyüme (iki çeyrek dönemde
seviyenin çok üzerine çıkılmış olması endişe vermektedir. %3,2 ve %3,8) izlenmiştir. Ardından yeniden küçülmenin başladığı sektör, yıl genelinde %0,9 daralmıştır.
sırasıyla yüzde 3,2 ve yüzde 3,8) izlenmiştir. Ardından yeniden küçülmenin başladığı sektör, yıl
genelinde yüzde 0,9 daralmıştır. Sektörde 2022 yılının ilk yarısı itibarıyla büyümeye dönüş için inşaat
Sektörde 2022 yılının ilk yarısı itibarıyla büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve
yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun
Ülke kredi notu, uluslararası kredi derecelendirmesi yapan üç büyük kuruluş nezdinde yatırım seviyesinin öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır.
altında bulunmaktadır. (Tümünde not görünümleri “negatif” olmak üzere Moody's “B2”, S&P “BB-“ ve çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır.
son olarak da Fitch Ratings “B+”) İnşaat Yatırımlarında Yıllık Değişim (%)
Ekonomik ve politik risk gelişmesine göre günlük olarak güncellenmekte olan 5 yıllık CDS (kredi temerrüt 30
riski) primi, geçtiğimiz çeyrek dönemde Türkiye ekonomisinde nadir olarak izlenen düzeye ulaşmıştır. Bir 20
süredir 700 seviyelerinde seyrederken ekonomide son olarak 800'lere kadar çıkan Türkiye'nin CDS primi,
dış borç maliyetine yansıyan kritik seviye olarak gösterilen 300 puanın altındaki rakamlara ise en son 10
2020 yılı sonunda inmiştir. 0
-10 2017/1.Ç 2017/2.Ç 2017/3.Ç 2017/4.Ç 2018/1.Ç 2018/2.Ç 2018/3.Ç 2018/4.Ç 2019/1.Ç 2019/2.Ç 2019/3.Ç 2019/4.Ç 2020/1.Ç 2020/2.Ç 2020/3.Ç 2020/4.Ç 2021/1.Ç 2021/2.Ç 2021/3.Ç 2021/4.Ç 2022/1.Ç
-20
-30
Kaynak: TÜİK
19 20

64 2023'E 1 KALA: SÜRDÜRÜLEBİLİR GELECEĞİ İNŞA EDENLER