Page 38 - Vizyon 2023

VİZYON 2023: GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK

yıl bu hususta ilk adım atılmış ve soğutulmuş süte ilave des- ları tarımı, sektörümüzü ve genel olarak gıdayı stratejik önem
tekleme verilmiştir. noktasına taşımıştır.
Süt piyasasında istikrar son derece önemlidir. Örneğin ABD Bugün ABD ve Avrupa Birliği başta olmak üzere gelişmiş
ve AB’de süt piyasası istikrar programı uygulanmaktadır. Bizde ülkeler, Brezilya, Hindistan, Çin gibi gelişmekte olan ülkelere
de 10-20 yıllık bir dönem içerisinde süt ve süt ürünlerin ne karşı tarımda üstünlük kurmanın savaşını vermektedirler. Te-
kadar üretileceği, ne kadar tüketileceği ya da ne kadar ihraca- mel besin maddelerinde yaşanan artış karşısında hükümetler
ta yönelineceği konusunda bir program yapmamız ve devlet gıda ihracatçısı ülkelerle gizli takas anlaşmaları imzalanmaya
desteklerini bu program dahilinde vermemiz gerekmektedir. başlanmıştır. Tarım ürünleri bir finansman ve yatırım faktörleri
Bu tek başına bir müdahale kurumu değil, yani sadece piyasa- haline gelmiştir.
ya anlık müdahale eden, anlık sorunları çözen bir kurum değil, Dünya sermaye piyasalarında son zamanlarda menkul
doğrudan süt sektöründe uzun vadeli üretim, tüketim, ihracat değer ve petrol borsalarında etkin olan ciddi fonların tarım
dengesini belli bir istikrar çerçevesinde yürütmemize olanak ürünleriyle ilgili spekülasyonlar yapılmaya başlanmıştır. Dünya
sağlayacak bir program olmalıdır. emtia borsalarında bir mısır kontratının ekonomik değeri, en
Çiğ süt üreten üreticinin yanı sıra sütü katma değeri yük- değerli hisse senedi ya da tahvil kadar önemli hale gelmiştir.
sek bir ürüne dönüştürerek bunu pazarlayan sanayicinin de Bütün bunlar nereye doğru gittiğimizin en önemli işaretleridir.
desteklenmesi gereklidir. Üretici, sanayici, tüketici üçlü saç Tarım konusunda, ülkemiz bugün sadece yerli girişim-
ayağında üretimle paralel olarak sanayicinin de iç ve dış pa- cilerin değil, küresel sermayenin de dikkatle izlediği bir ülke
zarda ürününü satması gereklidir. haline gelmiştir. Tarım alanında, sınırların kalkacağı yeni bir
Ancak, verilen destek, sadece süt tozu ile kısıtlı kalmakta- dünya düzeninin geldiğini görmek ve buna göre önlem almak
dır. Süt tozunun yanı sıra, peynir, tereyağı, içme sütü, yoğurt durumundayız.
gibi ürünlere verilecek desteklerle, ihracatımızda önemli bir AB’deki gıda sanayinde üretim değerlerine bakıldığında,
artış sağlayacağımıza inanıyoruz. Bu nedenle, önümüzdeki en yüksek üretim değeri et ve süt sanayinde gerçekleşmek-
günlerde süt ve süt ürünleri ihracatına daha çok önem ver- tedir. Ayrıca AB’nde gıda üretimi, tüketimi ve denetlenmesine
memiz gerektiğinin, özellikle ıslak ürünlerin ihracatına destek yönelik hijyen ve kalite standartlarını belirleyen çok sayıda ve
gerektiğinin altını önemle çiziyoruz. Piyasa istikrarı için ihracat detaylı mevzuat mevcuttur.
desteklenmelidir. Süt ve süt ürünleri sektörünün dünyada re- AB üyelik sürecinin devam ettiği günümüzde halen, kayıtlı
kabet edebilir koşullara gelmesi ancak böyle sağlanabilir. ve modern işletmelerin en büyük rakibi ne yazık ki merdiven
altı üretimdir.
- İHTİYACIMIZ KADAR ET ÜRETEMİYORUZ SETBİR olarak biliyor ve inanıyoruz ki orta ve uzun va-
Ette sorunumuz biraz daha farklı. İhtiyacımız olduğu kadar dede, AB üyelik perspektifi göz önünde bulundurularak, her
et üretemediğimiz bir gerçek. Aynı zamanda da maliyetlerimiz iki sektörü de bütüncül bir şekilde ele alacak bir yaklaşımla
de yüksek. Ama hayvansal proteinde istikrarı yakalamak, kişi Türkiye’nin hem kırmızı et hem de süt sektöründe AB’nin önde
başına et tüketimini artırmak için bazı önlemler alınması ge- gelen aktörlerinden biri olması kuvvetle muhtemeldir.
rekmektedir. AB’de kişi başına yılda 45 kg domuz eti tüketimi Bunun için kamu kuruluşlarının, sektör temsilcilerinin,
olması nedeniyle bu ülkeler, hayvansal protein açığını bu yolla farklı büyüklükteki işletmelerin ve üretici kooperatiflerinin
gidermektedir. Örneğin Almanya’da domuz eti haricinde kişi politikaların oluşturulması sürecinde birlikte çalışmalar yürüt-
başına kırmızı et tüketimi 16 kg’dır. Bizim ülkemizde ise kişi meleri ve kısa vadeli çözümlerden kaçınarak, uzak görüşlü bir
başına tüketimimiz rakamlar değişmekle birlikte yaklaşık 14 yaklaşımı benimsemeleri gerekmektedir.
kg olarak varsayılmaktadır. Bizler hayvansal protein açığımızı Bütün bu yapılarda, AB standartları doğrultusunda top-
beyaz et tüketimi ile kapatmaya çalışmaktayız. yekun bir iyileşme ancak uzun vadede mümkün olabileceği
Dünya genelinde yaşanan kuraklık, tarımsal üretimde or- gibi, mali ve teknik açıdan da ülke olanaklarını ulusal düzeyde
taya çıkan zayıflamalar, gıda ürünlerinde gözlenen fiyat artış- zorlayacaktır.

38