Page 78 - 2023'e 4 kala güçlü yarın Sürdürülebilir Tarım
P. 78
Bu olağanüstü ekosistem ve habitat çeşitliliği, takson ile Fabaceae (Baklagiller) ve 326 takson
önemli tür çeşitliliğini de barındırmaktadır. ile Lamiaceae (Ballıbabagiller) familyaları
Türkiye’nin fauna çeşitliliği, ılıman kuşak izlemektedir. Ayrıca 14 adet de endemik
ülkeleriyle kıyaslanacak ölçüde zengindir. cins bulunmaktadır. Bu endemizm oranı
Avrupa’nın; İspanya (%18), Yunanistan (%15),
Çoğu böceklerden oluşan omurgasızlar, 60 Fransa (%3) ve Polonya (sadece %0,1) gibi
000-80 000 tür sayısı ile en çok türe sahip ülkeleriyle kıyaslandığında oldukça yüksektir.
olan canlı grubudur.
Bir kısmı dünya nüfusunun beslenmesinde
Türkiye’de böceklerin bir alt sınıfı olan önemli rol oynayan kültür bitkileriyle de
Pterygote (kanatlı böcekler) altında 18 ordoda ilişkili olan olağanüstü düzeydeki endemik
22 125 tanımlı tür bulunur. Bugüne kadar tür sayısı, bunların yok olmadan korunmasını
belirlenen toplam omurgalı türü sayısı 1 500 sağlanmak bakımından, Türkiye üzerine büyük
civarındadır. 694 tatlı su ve deniz balığı türü, bir sorumluluk yüklemektedir. Ülkenin yedi
460 kuş türü, 30 amfibi türü, 161 memeli türü coğrafi bölgesinden biri olan Akdeniz Bölgesi,
ve 120 sürüngen türü bulunmaktadır. çok sayıda endemik türe sahiptir. Antalya
ili 587 endemik bitki türüyle endemizm
Avrupa’daki (Türkiye hariç) damarlı bitki sayısı bakımından bölgenin en zengin ilidir.
12 500 olup bunun %28’i Avrupa’ya endemiktir.
Akdeniz Bölgesi Avrupa’da, en yüksek Türkiye içerisindeki yüksek endemizm
bitki çeşitliliğine sahip yeridir. Türkiye, düzeyleri, Amanos Dağları, Ilgaz Dağı, Orta
bünyesindeki 167 familya, 1 320 cinsi ve 9 996 Toroslar, Taşeli Yaylası, Bolkar ve Aladağlar,
tür ile bitki türlerinin çeşitliliği bakımından Kaz Dağı, Uludağ, Gümüşhane ve Erzincan
dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. arasındaki dağlar, Munzur Dağları ve Tuz
Gölü ve tuzlu bozkırları gibi belirli alanlarda
Endemizm yoğunlaşmıştır.
Bir ada, ülke veya habitat türü gibi
tanımlanmış bir coğrafi bölgeye özgü bir Türkiye’deki 3 649 endemik bitki taksonundan
tür veya bir organizma kategorisi, orası bazıları, dünyayı besleyen kültür bitkilerinin
için “endemik” olarak kabul edilir. Türkiye akrabalarıdır. Buna örnek olarak bazı tarla
florasının endemizm oranı %31,8 olup her yıl bitkileri (buğday, arpa, çavdar, yulaf, keten,
çok sayıda tür buna eklenmektedir. mercimek, nohut ve bezelye), mera bitkileri
(yonca, üçgül, korunga, fiğ ve buğdaygil yem
Türkiye’nin endemik tür bakımından en bitkileri) ve bahçe bitkileri (kiraz, kayısı, erik,
zengin familyası 572 endemik takson ile badem, incir ve üzüm gibi) sıralanabilir.
Asteraceae (Papatyagiller) olup bunu 385
78 SÜRDÜRÜLEBİLİR GIDA & TARIM