Page 78 - Gıda Tarım & Hayvancılık

Öneri 8: DİR’in esas amacı sanayici ve ihracatçının bir sınır yoktur. Süregelen Tarım Anlaşması
dış pazarlardaki rakipleriyle eşit koşullarda yenileme müzakerelerinde üstünde tek görüş
hammadde ve ara mal tedarik etmesini birliğine varılan konu ihracat sübvansiyonlarını
sağlamaktır. Bu nedenle DİR kapsamındaki kaldırılması ve ihracat kredi sübvansiyonlarının
ürünler iç piyasa koşulları veya başka nedenlerle kısıtlanmasıdır.
belirlenmemelidir.
Gözlem 11: DTÖ-Tarım Anlaşması’nın
Gözlem 9: Tarım ve gıda malları ihracat yenilenememesi nedeniyle bölgesel serbest
maliyetlerinin içinde en önemli unsur ham madde ticaret anlaşmalarının kapsama alanının
ve ara mal maliyetleridir. genişlemesinin yanında, gelişmiş ülkelerdeki
düşük büyüme hızları, coğrafi yakınlık
Öneri 9: Tarım ve gıda malları ihracatında rekabet sınırlarını aşan mega-bölgesel serbest ticaret
sert, kar oranı sıkışıktır. DİR aracılığıyla sağlanan anlaşmalarını gündeme getirmiştir. Güney Doğu
gümrük vergisi indirimi makbuldür. İhracat Asya’da RCEP, Pasifik’te TPP ve Atlantik’te TTIP
maliyeti diye adlandırabilecek kalemin altında bu türden anlaşmalardır. Özellikle TTIP, AB ile
pazara girme, genişletme, yerini kaptırmama, gümrük birliği nedeniyle Türkiye’nin tarım-gıda
güvenilir tedarikçi sınıfına atlama ve tabii ki dış ticaretini etkileyebilir.
girdi tedarik maliyetleri sayılabilir. Ancak, DİR’in
bürokratik ve finansal maliyetinin, sağladığı fiyat Öneri 11: Bu anlaşmaların en büyük özellikleri
avantajını aşmaması gerekir. tarım-gıda ürünlerini eskiye oranla daha fazla
kapsamalarıdır. TTIP yürürlüğe girdiğinde
Gözlem 10: Destekleme politikaları nedeniyle Türkiye’nin ihracatı etkilenirse, DTÖ’de anlaşma
tarım mallarının iç piyasa fiyatları dışa göre nedeniyle oluşan ticaret sapması soruşturması
daha yüksek seviyede oluştuğuna göre gıda başlatılabilir. TTIP’in ABD ve AB’de gıda
ihracatçılarına daha fazla ihracat sübvansiyonu regülasyonlarının uyumu konusuna ağırlık
verilebilir. vermesi beklenmektedir. Türkiye bu durumu fırsat
olarak kullanıp gıda standart ve kalitesini yukarı
Öneri 10: Türkiye, ihracat sübvansiyonu çekebilir.
verilecek tarım ve gıda ürünlerini ve bu ürünlere
verilecek ihracat sübvansiyonlarını miktar ve Gözlem 12: AB’ye üyelik gecikiyor, Gümrük
bütçeden harcamalar bazında DTÖ’ye verdiği Birliği’nin kapsamı genişliyor, AB ile ABD ve
taahhütlerinde belirlemiştir. Belirlenen tavan diğer bazı ülke ve ülke grupları ikili ve çok taraflı
ihracat miktar ve harcama taahhütlerini aşmak serbest ticaret anlaşmaların müzakereleri devam
anlaşmaya aykırıdır. İhracat kredileri ve nakliye ediyor. Türkiye’nin AB ile olan dış ticaretindeki
sübvansiyonları gibi araçları kullanmada henüz tercih avantajları eriyor.

78 2023’E 6 KALA: GIDA, TARIM & HAYVANCILIK