Page 74 - Gıda Tarım & Hayvancılık

Tarım ithalatımız içinde en önemli paya sahip bir bölümü dış ticaretle uğraşan işletmelerin, bir
ülkelerden ilki Almanya’dır. İthalat içinde ikinci bölümü genelde tarım sektörünün, bir bölümü
önemli ülke olan ABD’den sonra İtalya, Hollanda, uluslararası piyasaların, bir bölümü tarım ve
Çin, Rusya ve İtalya yer almaktadır. dış ticaret politikalarının etki ve sorumluluk
alanlarına girmektedir.
Tarım-Gıda Dış Ticaretinde Sorunlar
Tarım ürünleri dış ticareti ile uğraşan işletmeler, Var olan koşullarda sorunların bir bölümü
çeşitli ortamlarda çok çeşitli sorunları gündeme Türkiye’nin tarım-gıda ihracatının özellikleri
getirmektedirler. Sorun olarak öne sürülenlerin dikkate alınarak kısa dönemde çözülebilir.
bir bölümü ihracatın ya da daha genel olarak Genelden özele bu özellikler şöyle sıralanabilir:
ticaretin doğasında olan yüksek maliyet, düşük Tarım-gıda dış pazarlarında rekabet sert, kar
getiri gibi kar denkleminin değişkenleri, bir oranları sıkışıktır; herhangi bir ihracat pazarına
bölümü işletmelerin kendi kontrolünde olan, bir girmenin maliyetini karşılamak için kalıcılığı
bölümü ise kendileri dışında gelişen faktörlerdir. sağlamak şarttır; Türkiye’nin ihracatının
Yine sorun olarak ortaya atılanların bir bölümü yarıdan fazlası jeopolitik riski yüksek ülkelere
ulusal kaynaklı bir bölümü ise uluslararası yapılmaktadır; işlenmiş gıda ihracatı için
kaynaklı, dolayısıyla çözümleri de ulusal ya da dış Dahilde İşleme Rejiminden (DİR) faydalanmak
kaynaklı olabilmektedir. Sorunlar işletmeler arası kaçınılmazdır. Bu özellikler nedeniyle
farlılık gösterebilmekte ve her sorun her işletme ihracatın işlem maliyetinin en aza indirilmesi
için aynı oranda önemli olmayabilmektedir. gerekmektedir. Örneğin, iç piyasalardaki koşullar
DİR uygulamalarında belirsizliğe yol açmamalıdır.
Genel olarak gündeme getirilen sorunlar arasında,
dünya piyasalarındaki belirsizlik ve istikrarsızlık, Ayrıca, “kötü” ihracatçıya göre kurgulanan kural
haksız rekabet, tarife dışı engeller, yüksek nakliye, ve işlemlerin tüm ihracatçıların maliyetlerini
işlem ve vergi maliyeti, yüksek ham madde ve ara artırdığı ve rekabet gücünü etkilediği dikkate
mal maliyeti, talebe uygun ve rekabetçi fiyattan alınmalıdır.
ürün sunamama (kalite, zamanlama, standart,
tüketim alışkanlığı), pazarlama sorunları, Tarım-Gıdanın Yenilenen Konumu
finansman sorunları ve son olarak teşviklerin Esas sorun değişen dünyada tarım ve gıda
yetersizliği sayılabilir. Bunların hepsinde bir sektörünün ekonomideki konumunun ve
gerçek payı vardır. Kaynakları ve çözümlerinin ise kalkınmada alacağı rolün belirlenmesine

74 2023’E 6 KALA: GIDA, TARIM & HAYVANCILIK